Trombosit Bağışı Nedir?
Trombositler kan içinde bulunan, kanın pıhtılaşmasını sağlayarak kanamayı durduran hücrelerdir. İki şekilde elde edilir. Bir tanesi bir ünite taze kandan 6 saat içinde santrifüj yöntemiyle ayrılması ile 1 ünite trombosit süspansiyonu elde edilir. Diğer yöntem ise aferez cihazı ile 1- 1,5 saatlik bir işlemle elde edilen ürün taze tam kandan ayrıştırılan 6-8 ünite trombosit süspansiyonuna eşittir. Elde edilen trombosit süspansiyonları oda ısısında 5 gün saklanabilir.
Trombosit Bağışı Prosedürü Nedir?
Trombosit vericisi ile alıcının aynı kan grubundan olması tercih edilen bir durum olmakla birlikte acil durumlarda farklı kan grubuna ait trombosit toplanabilir. Toplanan trombosit ürününe eritrosit karışmadıkça “cross match” yapılması gerekmez.
Trombosit bağışı sırasında aferez cihazı ile gönüllünün bir kolundan kan alınır, içindeki trombositler ayrılarak diğer koldan gönüllüye geri verilir. Yani kişinin kan miktarında herhangi bir azalmaya neden olmaz. Vericinin trombosit sayısı yaklaşık 3-4 gün içinde eski seviyesine ulaşır. Aynı verici en erken 48 saat sonra tekrar trombosit bağışcısı olabilir. Bir verici en fazla haftada 2 ve yılda 24 kere trombosit vericisi olabilir.
Tromboferez işlemi için gerekli setler steril ve tek kullanımlıktır. Her verici için yeni bir set açılır ve kullanılan set tıbbi atık olarak imha edilir.
Trombosit Bağışında Nelere Dikkat Edilmelidir?
Trombosit vericisi için işlemden önce kan bağışı için gerekli kuralların tamamı geçerlidir. Özel olarak aspirin ve aspirin benzeri ilaçlar işlemden en az 48 saat önce kesilmelidir. Kan bağışından farklı olarak süresi yaklaşık 1,5 saate yakın sürer ve vericiye hiçbir zararı yoktur.
Trombosit vericisinin 18-60 yaş aralığında ve50 kgüzerinde olması gerekir. Ayrıca hemoglobin değerinin 13 gr/dl ve üzerinde trombosit sayısının ise 150 binin üzerinde olması gereklidir.